De toekomst van warmte

SUPERP Utilities.

Een veelvuldig onderwerp binnen ons SUPERP Utilities team is de toekomst van de nutssector. De markt is altijd in beweging en de uitdaging is om op deze bewegingen zo goed mogelijk in te spelen vanuit onze SAP Utility specifieke dienstverlening. Onze klanten leveren nu diensten en producten welke in de toekomst niet meer zullen bestaan, of juist nog zullen worden geïntroduceerd en geïmplementeerd. Dit geldt ook voor de producten Gas en Warmte, daar waar Gas in de toekomst niet meer geleverd zal worden, verwachten we een enorme groei in het product warmte. Voor we ingaan op het product warmte, eerst een klein stukje geschiedenis over Gas.

Gas als energiebron.

Gas gaat als energiebron ver terug. Rond het jaar 1816 werd in Nederland voor het eerst een proef gedaan met verlichting op basis van lichtgas. Een nieuwe verlichtingstechniek ter vervanging van lampolie, kaarsen en fakkels. De test bleek een groot succes, de start van grootschalig lichtgas gebruik was ingezet. Een kleine 150 jaar later (begin van de jaren 60) werden Nederlandse huishoudens aangesloten op een nieuw aan te leggen aardgas netwerk. Door bijna 6.000 kilometer aardgasbuizen kregen zo’n 2,5 miljoen huishoudens de beschikking over aardgas om warm te douchen, het huis te verwarmen of te koken. Op dit moment zijn 98% van de Nederlandse huishoudens aangesloten op het gasnet. Nu staan we aan het begin van een wellicht nog grotere operatie; in 2050 moet Nederland zo goed als klimaatneutraal zijn, en zullen huishoudens niet meer worden voorzien van aardgas.

Aanleg van het gasnet in de jaren 60. Foto: Spaarnestad Photo/HH

De verandering wordt ingezet.

Vanaf 1 juli 2018 is het niet meer mogelijk om bouwvergunningen aan te vragen voor nieuwbouw woningen op gas. Omdat nieuwbouw woningen vanaf dat moment niet meer worden aangesloten op het gas, zullen deze woningen voor warmte een andere energiebron moeten krijgen. Voor Warmte zijn hier verschillende keuzes, zoals stadswarmte of warmtepompen. Voor de bestaande bouw ligt deze verandering genuanceerder, op welke manier verduurzamen we in deze groep? Zonnepanelen zien we steeds vaker op daken, maar veel van deze woningen maken nog steeds gebruik van gas voor warmte en om op te koken. De uitdaging is groot; als we in 2050 de bestaande bouw willen hebben voorzien van duurzame energie zonder gas, zullen er ruim 200.000 woningen per jaar moeten worden omgebouwd.

Warm in huis.

Er wordt veel gedaan op het gebied van ontwikkelingen en innovaties in duurzame warmte. Op dit moment is de keuze in warmte producten als consument nog beperkt. Voor het verwarmen van je huis kan je bijvoorbeeld gebruik maken van een warmtepomp. Warmtepompen zijn nu nog, afhankelijk van het type, een (zeer) forse aanschaf voor de consument.  Een andere duurzame vorm van warmte is stadswarmte. Deze vorm van duurzame warmte, welke tot stand komt als restproduct van industriële processen, is geografisch relatief beperkt beschikbaar. Het is bij stadswarmte bovendien niet mogelijk om te switchen van leverancier. In de toekomst worden het aantal stadswarmte netwerken uitgebreid, waardoor meer consumenten hiervan gebruik kunnen maken.

De toekomst.

Wat onze meest gebruikte warmtebron zal zijn in 2050 is onduidelijk. Dat is afhankelijk van vele factoren, zoals de beschikbaarheid en ontwikkeling van stadswarmte, welke grotendeels wordt bepaald per gemeente. Naast een fiat van de gemeente is er voor de stadswarmte een netwerk benodigd om de restwarmte te distribueren.

De populariteit van warmtepompen voor consumenten die buiten het bereik van stadswarmte wonen, zullen vooral worden bepaald door de prijs van de warmtepomp, en de strategie en inzet van de energiebedrijven en projectontwikkelaars.

Wat nu?

Het product warmte staat relatief gezien nog in de kinderschoenen. We verwachten dat het product warmte een evolutie zal ondergaan gelijkende aan de evolutie bij elektriciteit van de afgelopen 10 jaar. Als in de toekomst de markt voor warmte wordt vrijgegeven, zal er een dynamische markt ontstaan. Een vrije markt zal bijdragen aan de acceptatie en inburgering van het product warmte. De vraag is of, en wanneer dit zal gebeuren.

SUPERP staat samen met haar klanten aan de voet van de verdere ontwikkeling van warmte. Zo zijn de eerste pilot projecten voor de implementatie van slimme meters bij warmte gestart, zodat advies op maat mogelijk wordt gemaakt, en het inzicht van de consument wordt vergroot. Wij staan klaar om samen met de klant deze transitie zo goed mogelijk te laten verlopen.

Grafische weergave van stadswarmte. Afbeelding: warmopweg.nl